2018 Faaliyet Özeti

2018 yılında küresel ekonominin gelişmiş ülkeler liderliğinde gerçekleşen bir büyüme döneminden geçtiğine tanık olduk. Ancak ticari anlaşmazlıklar, ABD’deki sıkılaşan para politikaları ve Brexit gibi diğer belirsizlikler nedeniyle bu büyüme, kısmen istikrarsız bir şekilde gerçekleşti. Algılanan bu kırılganlık, küresel ticarette ciddi ölçüde bir yavaşlamaya neden oldu ve dolayısıyla FED, yılın son çeyreğinde sıkı para politikaları uygulamaya yönelik atacağı adımları askıya alma yoluna gitti. Bu durum, ticari çatışmaların diyalog yoluyla çözülmesi yönünde genel bir isteği ortaya çıkardı. Türkiye’de güç ekonomik ve jeopolitik gelişmelerin yaşandığı 2018, yakın hafızamızın en zorlu dönemlerinden birine sahne oldu. Yılın ikinci çeyreğinden itibaren finansal piyasalarda yaşadığımız volatilite ve beraberinde enflasyonda gözlemlediğimiz yükselişin yanı sıra ekonomik aktivitede yaşanan yavaşlama, bu yıla damgasını vurdu. Yılın ikinci yarısında ise finansal piyasalar, ekonomi politikasında alınan doğru ve hızlı önlemlerin etkisi ile bir dereceye kadar daha istikrarlı bir hale geldi. Krize rağmen Türkiye ekonomisinin yıllık yüzde 2,6 büyüme yaratabilecek bir potansiyeli koruduğunu gözlemledik.

Yeni yıla başlarken küresel ekonomik aktivite ve ticaret büyümesi görünümünün geçtiğimiz yıla göre daha zayıf kaldığını, gelişmiş ülkeler için resesyon senaryoları dahil olmak üzere 2018 yılında olumlu etkilerini yaşadığımız beklentilerden oldukça farklı bir küresel görünüm ile karşı karşıyayız. Gelişmiş ülke ekonomilerinde parasal sıkılaşmanın da ötelenmesine sebep olan bu görünüm gelişmekte olan ülkelerin göreceli cazibesinin artmasını da beraberinde getirebilecek, Türkiye için yurtiçinde alınan ekonomik tedbirlerin kalıcı reformlar ve ekonomik dengesizlikleri gidermeyi hedefleyen politikalar ile bir araya getirilmesi için bir kez daha fırsat verebilecektir.  2019 yılında kapsamlı bir reform planı ile Türkiye ekonomisinin potansiyelinin daha yukarı taşınmasının ve risklere karşı dayanıklılığının artırılmasının en önemli gündem olmayı sürdürmesini bekleriz.

Gelişmiş ülke ekonomilerinde parasal sıkılaşmanın da ertelenmesine neden olan bu görünüm, gelişmekte olan ülkelerin göreceli olarak cazibesinin artmasını da beraberinde getirebilir. Türkiye’de alınan ekonomik tedbirlerin kalıcı reformlar ve ekonomik dengesizlikleri gidermeyi hedefleyen politikalar ile entegre edilmesi açısından bu durumun ülkemiz için bir fırsat sunduğuna inanıyoruz. 2019 yılında yapılacak olan kapsamlı reformlarla Türkiye ekonomisinin potansiyelinin daha yukarı taşınmasının ve risklere karşı dayanıklılığının artırılmasının en önemli gündem olmayı sürdürmesini bekleriz.

Borusan Grubu olarak 2018’de yaşadığımız tüm zorluklara rağmen, ciromuzu ABD doları bazında %2 büyüterek, 4.797 milyon ABD doları satış hacmine ulaştık ve FAVÖK, 352 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Ayrıca ihracat pazarlarında büyümeye devam ettik; yurtdışı satışlarımız, bir önceki yıla göre %22 artarak konsolide ciromuzun %35’ine ulaştı.

Küresel ham çelik üretimi, 2018 yılında 1.809 milyon tona ulaşarak bir önceki yıla göre %5 yükseldi. Avrupa dışındaki bütün bölgelerde üretim artışı yaşanırken, dünyanın en büyük çelik üreticisi olan Çin; bir önceki yıla göre %6 artışla 928 milyon ton çelik üreterek toplam dünya üretiminin yarısından fazlasını üretir konuma geldi. Türkiye ise 37,3 milyon tonluk üretimle dünya genelindeki en büyük çelik üreticileri arasında sekizinci sırada yer aldı.

Son yıllarda çelik sektöründe artan korumacılık önlemleri 2018 yılında zirveye ulaştı. ABD’de ulusal güvenliği tehdit ettiği için çeliğe karşı Nisan 2017’de başlayan Section 232 soruşturması Mart 2018’de sonuçlandı ve birçok ülkeye %25 vergi getirildi. Bu oranın Ağustos ayında Türkiye için %50’ye yükseltilmesi ile Türk çelik sektörü zorlu bir döneme girmiş oldu. ABD’nin aldığı önlemlerin ardından Avrupa’nın başlattığı Korunma Önlemi Soruşturması kapsamında Temmuz ayında devreye giren ön kararla birlikte başlatılan kota uygulaması, Türkiye’deki önemli ihracat pazarlarına erişim konusunda sınırlamalar getirdi.

2018’in özellikle ikinci yarısında yaşadığımız kur dalgalanmaları ve ekonomik yavaşlama, hizmet ettiğimiz otomotiv ve beyaz eşya sektörlerini de olumsuz yönde etkiledi. Otomotiv sektörü 2018 yılında bir önceki yıla göre %9 düşüşle 1.588 milyon adet üretim gerçekleştirdi. İç piyasa satışları %35 oranında büyük bir düşüş yaşarken, ihracat satışları sektörü destekledi. Beyaz eşya sektörü de benzer şekilde iç piyasa satışlarında yavaşlama yaşadı, ancak artan ihracat satışlarıyla 2017 yılı ile aynı seviyede, 28,5 milyon adetlik üretim gerçekleşti.

Borusan Grubu Çelik şirketlerimiz, hizmet ettikleri sektörlerde yaşanan tüm sıkıntılara rağmen 2018 yılını başarılı bir şekilde tamamladılar. Toplam ciroları 2,4 milyar ABD dolarına ulaşan bu şirketlerimiz, Grup konsolide cirosunun %50’sini oluşturdu.

Yassı Çelik şirketimiz Borçelik, altında konumlandırdığımız Kerim Çelik markası ile beraber 2018 yılında cirosunu %8 oranında arttırarak 1,3 milyar ABD dolarına ulaştı. Çelik sektöründeki korumacılık önlemleri Borusan’ın en önemli pazarlarından biri olan ABD’yi etkilemesine rağmen Borçelik, Türkiye’deki soğuk sac ve galvanizli sac ihracatının 2018 yılında %19’unu gerçekleştirdi. Şirket, 22 ülkeye ihracat yaptı.

Borusan’ın çelik boru şirketi Borusan Mannesmann, 2018 yılında birinci kalite ürün satışlarını bir önceki yıla göre %12 oranında artırarak 833.000 ton seviyesinde gerçekleştirdi. Büyümenin önemli bir bölümünü yüksek katma değerli borulardan elde ederken Şirket, brüt karını da %10 oranında yükseltmeyi başardı.

Borusan Mannesmann, 2018 yılında toplam birinci kalite ürün satışlarının yaklaşık %75’ini ihracat pazarlarından elde ederek, küresel bir oyuncu olarak genişlemeye devam etti.

Borusan Mannesmann ayrıca, ABD’nin Teksas eyaletinde inşa edilecek olan bir doğal gaz boru hattı projesinin, 368 km uzunluğundaki kısmı için boru tedarik ihalesini kazandı. Proje, 173 milyon ABD doları tutarındaki kontrat bedeliyle, şirketimizin şimdiye kadar kazandığı en büyük ihaledir. Şirket, doğal gaz hat borularının tamamını Gemlik’te bulunan tesisinde başarıyla üretti. Dünyanın en yeni spiral boru üretim teknolojisinin kullanıldığı tesiste teslimatlar zamanında tamamlandı.

Başarı dolu bir yıl sonunda Borusan Mannesmann 2018 yılında cirosunu %29 artırarak neredeyse 1 milyar ABD dolarına ulaştı.

Distribütörlük şirketlerimiz Borusan Otomotiv Grubu ve Borusan Cat, 2018 yılında toplam 1,9 milyar ABD doları ciro elde etti. Grup konsolide ciromuz içindeki payları %39 olarak gerçekleşti.

2018 yılında Türkiye’de toplam binek otomobil pazarı %33 daralırken, lüks segment %38 oranında, daha da fazla daraldı. Gerek azalan talep gerekse otomotiv satış ve kiralama sözleşmelerinin TL’ye dönmesini öngören 32 Sayılı Karar, 2018’de Grup olarak bizi en çok zorlayan gelişmeler oldu. Yine de otomotiv işimizde uygun finansal enstrümanlardan yararlanarak toplamda kur farkı geliri yazmayı başardık. 2018 yılında BMW, MINI, Jaguar, Land Rover markaları ile toplamda 15.671 adet otomobil ve 1.000 adet BMW Motosiklet satışı gerçekleştirildi. Şirket ayrıca, kullanılmış otomobil olarak toplam 8.148 satış adedi ile 2017 yılına oranla yaklaşık %11 büyüme elde etti.

Borusan Otomotiv’in temsil ettiği BMW, MINI, Land Rover ve Jaguar marka araçların kiralanması operasyonlarını yürüten Borusan Otomotiv Premium Kiralama şirketimiz, 2018’de 4.060 adetlik filosuyla cirosunu %19 artırarak 115 milyon ABD dolarına ulaştı.

Otomotiv Grubu 2018 yılında toplamda 927 milyon ABD doları ciro yarattı.

2018 yılında Türkiye iş makinaları pazarı önemli ölçüde %40 oranında daralarak 6.288 adet şeklinde gerçekleşirken, Borusan Cat gerçekleştirdiği 1.004 adetlik yeni iş makinası satışıyla pazar payını arttırmayı başardı. Şirket, ikinci el makine satışında 858 adet ile tüm zamanların en yüksek adet ve ciro rakamına ulaştı. Kiralama işinde ise müşterilerine ihtiyaç duydukları makina ve ekipmanları tek bir noktadan, Borusan güvencesiyle tedarik etmenin ayrıcalığını sunmaya devam etti. Şirket, 2018 yılında ürün çeşitliliğini daha da artırarak, 3.500 şantiyede 1.700’ü aşkın müşterinin 20.000’den fazla talebine yanıt verdi.

Borusan Cat, Kazakistan başta olmak üzere madencilik işinde faaliyet gösterilen bütün pazarlarda liderliğini sürdürdü. Kazakistan; 2018 yılında, yedek parça ve servis satışlarını rekor kırdığı bir önceki yıla göre yüzde 10 arttırmayı başardı.

Borusan Cat’in Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Rusya’da başarıyla yürüttüğü temsilciliklerin 2018 yılı sonunda konsolide cirosu 964 milyon ABD dolarına ulaştı.

Borusan Lojistik, 565 milyon ABD dolarına ulaşan ciroyla 2018 yılını başarılı bir şekilde geride bıraktı.

Sektör liderliğini sürdüren Borusan Lojistik, Avrupa, Kuzey Amerika, Rusya, Orta Doğu, Uzak Doğu ve Orta Asya’da yer alan ülkelere ve diğer ülkelere geniş acente ve iş ortağı ağıyla hizmet vermeye devam etti. Şirket, Almanya’da ilk Borusan ofisini açarak Avrupa’daki etkinliğini ve pazar payını arttırdı. Karayolu taşımacılığında Çin’den Türkiye ve Avrupa’ya uzanan yeni bir yol açılarak çok önemli bir proje hayata geçirildi.

Borusan Limanı’nda genel kargo operasyonlarında 3,3 milyon ton, konteyner operasyonlarında 245.000 TEU, araç operasyonlarında ise 275 bin adet olarak gerçekleşen iş hacimleriyle Şirket, 2018 yılında kapasitesini daha da etkin bir şekilde artırdı.

İnovasyon markalarımızdan biri olan, Borusan Lojistik tarafından 2012 yılında kurulan eTA (etaşımacılık.com) 2018 yılında bir önceki yıla göre cirosunu %5 büyüterek 12 milyon ABD dolarına ulaştı. 2018 yılı sefer sayısı toplamı ise 55.000 oldu.

Türkiye’nin ilk “çok markalı ikinci el otomobil platformu” olan ve Borusan Grubu’nun genişleyen otomotiv distribütörlük ağının bir parçası konumundaki Borusan Manheim, 2018 yılında 6 milyon ABD doları ciroya ulaştı. 7.800 üye bayi ve 1.650 kurumsal üyeye sahip olan Borusan Manheim, yıl boyunca 120 bine yakın aracın operasyonunu yönetti; açık artırmalarında 20.602 adet ikinci el araç sattı.

Önde gelen otomobil markalarının supap tedarikçisi olmaya devam eden ve Türkiye’nin en büyük supap üreticisi olan şirketimiz Supsan, 2018 yılında 6,9 milyon adetlik satış hacmi ve 22 milyon ABD doları ciro gerçekleştirdi. Supap harici ürünlerin Şirket’in toplam cirosu içindeki payı ise yıl içinde %26’ya yükseldi.

Toplam kurulu gücü 495 MW’a ulaşan ve yaklaşık 1.200 MW’lık toplam portföy büyüklüğüne sahip olan Borusan EnBW Enerji, 2018 yılında da yenilenebilir enerji alanındaki yatırımlarına devam etti. Çanakkale Saros RES ve Kırklareli Kıyıköy RES projeleri için yürütülen ihale sonucunda rüzgâr türbini tedarikçisi belirlendi. İki projenin de 2020 yılında tamamlanması hedefleniyor. Türkiye Elektrik İletim A.Ş. tarafından Haziran ve Aralık 2017’de düzenlenen rüzgâr kapasite tahsis ihalelerinde kazanılan 395 MW gücündeki 10 yeni projenin hayata geçirilmesine yönelik izin süreçleri de başarıyla devam etmiştir. Borusan EnBW Enerji’nin 2015 yılında işletmeye aldığı Bursa’da yer alan Harmanlık Rüzgâr Enerjisi Santrali 24. ICCI Çevre ve Enerji Fuarı kapsamında verilen 2018 Enerji Ödülleri’nde Rüzgâr kategorisinde ödüle layık görülmüştür.

Borusan Grubu olarak 2018 yılında 104 milyon ABD doları değerinde yatırım yaptık. Kurda sert dalgalanmalar yaşadığımız 2018 yılında 4,6 milyar ABD dolarına ulaşan aktif büyüklüğümüzü kur zararı yazmadan yönetirken, bilanço yönetiminde oldukça başarılı olduk. Bilanço ve işletme sermayesi gereklilikleri açısından da başarılı olan Şirket, net finansal borcunu 2017’ye göre 122 milyon ABD doları azaltarak, 1,4 milyar ABD dolarının altına indirdi.

Grubumuz, 2018 yılında stratejik hedefleri doğrultusunda belirlediği dönüşümü gerçekleştirmek için inovasyon, dijitalleşme ve Ar-Ge konularına sürekli odaklanmaya devam etti. Gerçekleştirdiğimiz yaklaşık 8 milyon yatırımla mevcut kuluçka şirketlerimiz ve yeni ürünlerimiz, bu süregelen yatırımlar neticesinde önemli başarılara imza attı. 2017 ortasında hayata geçirdiğimiz, otomotiv ve iş makinası yedek parça sektöründe distribütörler ve tamircileri bir araya getiren ParçaPazarı.com 3.000’i aşkın üyeye ve 300.000’in üzerinde fazla ürün çeşidine ulaşarak 2018 yılı boyunca aylık yaklaşık %40 oranında büyüdü. Türkiye’nin her ilinden yetkili satıcıya erişim imkânı sağlayan, ikinci el otomotiv pazarına yönelik online açık artırma platformu Online Al Sat (onlinealsat.com), 2018 yılında 2.000’i aşkın işlem yapan aktif üyeye ve 25.000’den fazla araç listelemesine ulaştı. Grup’un yassı çelik sektöründeki beş yeni ürünü, üçüncü ticari yılında bir önceki yıla göre %45 büyüyerek yaklaşık 81 milyon ABD doları ciro oluşturdu. Boru sektöründe ise geliştirdiğimiz 32 farklı yeni ürün ve servis toplamda yaklaşık 170 milyon ABD dolarlık satış hacmine ulaştı.

Grup çapında toplam yatırımın 9 milyon ABD dolarına ulaştığı 123 dijitalleşme projemiz, müşteri odaklı dönüşümümüzün merkezinde yer almaya devam ediyor. 2019 yılında operasyonel verimliliği yükseltmek; büyüme, rekabet ve maliyet avantajı sağlamak üzere tasarlanan 85 yeni projenin portföye eklenmesi ile toplam yatırımımızın yaklaşık 14 milyon ABD dolarına ulaşmasını planlıyoruz. Bu senenin ardından Grup şirketlerimize önümüzdeki yıl için dijital dönüşüm odaklı önemli hedefler tanımlandı. Bunlar arasında Grup çapında portföyün ve başarı kriterlerinin takibi için gerekli ortak platformların oluşturulması da yer alıyor. Portföy güncelleme yönetim ve yönetişim yöntemleri etkin bir şekilde uygulandı ve Grup şirketleri için yeni dijital ve bilgi teknolojileri yönetim pozisyonları belirlendi.

Stratejik hedeflerimiz doğrultusunda; yenilikçi, yüksek katma değerli ve rekabetçi ürün ve süreçlerin önüne açacak teknolojileri geliştirmek amacıyla 2018 yılında araştırma ve geliştirmeye yaklaşık 10 milyon ABD doları yatırımda bulunduk. Borusan Lojistik, Borçelik ve Supsan’ın ardından Borusan CAT Ar-Ge Merkezi’ni kurduk. 2018 yılı sonu itibarıyla Grup; bir ArGe şirketi, beş ArGe merkezi ve 200’ün üzerinde ArGe personeline sahip bir yapıya dönüştü.

Zorlu piyasa koşullarının devam edeceğinin öngörüldüğü 2019 yılında, Borusan Grubu olarak mevcut işlerimizi en ideal şekilde yönetmeye devam edeceğiz ve en ileri teknolojileri kullanarak maliyet avantajı sağlayacak, rekabetçiliğimizi arttıracak ve gider yönetiminde güçlü disiplinimizi ortaya koyacağız.

Hissedarlarımız, müşterilerimiz ve çalışanlarımıza Borusan’ın değerli için sürekli sundukları destek, güç ve katkılar için yürekten teşekkür ederim.

Agah Uğur*
Grup CEO
Borusan Holding

* 31 Aralık 2018 itibarıyla emekli olmuştur.